เมื่อโลกไม่นิ่ง เราต้องยืนด้วยขาตัวเอง
- THAINZ
- Apr 8
- 1 min read
มองย้อนกลับภายใน: ทำไมภาษีศุลกากรของทรัมป์จึงเน้นให้เห็นถึงความจำเป็นที่นิวซีแลนด์ต้องสร้างศักยภาพภายในประเทศ
เมื่อผู้บริหารร้านค้าปลีกเริ่มสบถกลางสายประชุมผลประกอบการ แสดงว่าสถานการณ์ไม่ปกติ นี่คือสิ่งที่เกิดขึ้นเมื่อหุ้นของบริษัท Restoration Hardware ซึ่งเป็นร้านเฟอร์นิเจอร์หรูในสหรัฐฯ ร่วงลงกว่า 25% หลังทรัมป์ประกาศ “วันปลดแอก” และเริ่มเก็บภาษีศุลกากรใหม่กับสินค้านำเข้าแทบทั้งหมด
บริษัทที่พึ่งพาการนำเข้าจากจีนและเวียดนาม เช่น Restoration Hardware ต้องเจอภาษีสูงถึง 50% ส่งผลให้ต้นทุนสูงขึ้น ห่วงโซ่อุปทานสะดุด และความไม่แน่นอนเพิ่มขึ้นอย่างมาก
แม้นิวซีแลนด์จะได้รับผลกระทบเพียงเล็กน้อย โดยมีอัตราภาษีแค่ 10% แต่บทเรียนที่ชัดเจนคือ ในโลกยุคนี้ ภัยคุกคามไม่ได้มาจากการถูกโจมตีโดยตรงเสมอไป แต่คือ "ความผันผวน"
แนวคิดของนักเขียน Jane Jacobs จึงกลับมาได้รับความสนใจอีกครั้ง เธอเสนอว่า ความมั่นคงทางเศรษฐกิจไม่ได้เกิดจากนโยบายของรัฐหรือการกีดกันการค้า แต่เกิดจากแนวคิดที่เรียกว่า "การทดแทนนำเข้า"
"การทดแทนนำเข้า"
ซึ่งหมายถึงการที่เมืองหรือภูมิภาคพัฒนาความสามารถในการผลิตสิ่งของที่เคยต้องนำเข้า แนวคิดของ Jacobs เน้นให้ผู้ประกอบการในท้องถิ่นพัฒนาการผลิตเอง ไม่ใช่เพื่อหลีกเลี่ยงการแข่งขัน แต่เพื่อสร้างนวัตกรรมและการส่งออกในอนาคต
รับมือกับความผันผวนอย่างชาญฉลาด
Jacobs เชื่อว่าการพึ่งพาความสามารถภายในประเทศคือหัวใจของความยืดหยุ่นทางเศรษฐกิจ ซึ่งพิสูจน์แล้วในช่วงโควิด-19 เมื่อนิวซีแลนด์ไม่สามารถเข้าถึงสิ่งจำเป็นต่างๆ เช่น PPE อุปกรณ์แพทย์ หรือวัสดุบรรจุภัณฑ์ หลายธุรกิจคิดค้นทางออกเอง แต่หลายแห่งก็ต้องรอ เพราะขาดศักยภาพในประเทศ
นี่ชี้ให้เห็นว่า การมีข้อตกลงการค้าไม่เพียงพอ เราต้องมีความสามารถผลิต ปรับเปลี่ยน และทดแทนได้เมื่อระบบโลกสะดุด
แนวทางสำหรับนิวซีแลนด์
นิวซีแลนด์ยังพึ่งพาสินค้านำเข้าในหลายภาคส่วนสำคัญ เช่น เครื่องจักร ยา โครงสร้างพื้นฐานดิจิทัล ปุ๋ย และการแปรรูปอาหาร หากห่วงโซ่อุปทานใดสะดุด จะเกิดความเสี่ยงร้ายแรง
เราต้องวางแผนระยะยาว เช่น
พัฒนาศักยภาพผลิตยาในประเทศ สนับสนุนผู้ประกอบการที่คิดค้นวัสดุทดแทนปุ๋ยนำเข้า หรือบรรจุภัณฑ์
สถาบันวิจัยและมหาวิทยาลัยสามารถร่วมมือกับธุรกิจขนาดเล็กเพื่อเร่งนวัตกรรมจากห้องทดลองสู่สายการผลิต ช่วยสร้างความยืดหยุ่นจริง
ภาครัฐควรใช้การจัดซื้อจัดจ้างให้เป็นประโยชน์ โดยให้ความสำคัญกับซัพพลายเออร์ (supplier) หรือ ผู้ส่งมอบสินค้าที่ลดการพึ่งพาการนำเข้า
ที่สำคัญ เราต้องวิเคราะห์จุดเปราะบางของประเทศ: อะไรคือของนำเข้าที่สำคัญ? พึ่งพาประเทศหรือซัพพลายเออร์ใดมากเกินไปหรือไม่? เราจะผลิตสิ่งใดเองได้บ้างหากมีความรู้และทรัพยากร?
ความยืดหยุ่นไม่ใช่การปิดกั้น
นี่ไม่ใช่การต่อต้านการค้า เพราะเศรษฐกิจนิวซีแลนด์ยังต้องพึ่งพาการส่งออก แต่เราต้องมี "ทางเลือก" ไม่ใช่เพียง “การเปิดรับ” อย่างเดียว
ภาษีอาจเป็นข่าวใหญ่ แต่ไม่ใช่ทางออกในระยะยาว ความยืดหยุ่นทางเศรษฐกิจต้องมาจากการลงมือทำอย่างอดทนของผู้ประกอบการ การเรียนรู้ ทดแทน และพัฒนาใกล้บ้าน
Jacobs ชี้ว่า เศรษฐกิจไม่ได้แข็งแกร่งขึ้นจากการปิดกั้นตนเอง แต่จากการเรียนรู้ผลิตสิ่งที่เคยต้องนำเข้า และค้นพบสิ่งใหม่ที่โลกอาจต้องการต่อไปในอนาคต
